Buitengaats

In een tweetal berichten van Robin Good komen meerdere e-learning experts als George Siemens, Jay Cross en Stephen Downes aan het woord. Deze persoonlijke video-boodschappen zijn door Good verzameld om antwoord te krijgen op de vraag naar het functioneren van het onderwijssysteem.

In het eerste bericht Education And Learning: A Paradigm Shift – Part 1 – Is Our Educational System Broken? vraagt Good  zich af of het onderwijssysteem wel goed functioneert. Het onderwijs vertoont immers wereldwijd nog steeds weinig moderne invloeden van  en lijkt zich nog op vertrouwde principes te baseren. 

Als je kijkt naar een recent bericht van Wilfred waarin hij verwijst naar een rapport over het gebruik van web 2.0 in het hoger onderwijs, zie je de bevestiging dat het inderdaad zo’n  vaart niet loopt met de invloed van nieuwe technologie op de onderwijspraktijk. Ook een onderzoek van Jeroen Onstenk, op verzoek van Kennisnet, liet vorig jaar zien dat het gebruik van technologie, en dan vooral sociale software, in het MBO nog in de kinderschoenen staat. 

De vraag waarom het onderwijs niet sneller is met de adoptie van moderne technologie, doemt steeds weer op en de antwoorden zijn over het algemeen zeer divers. Ook Marijke Kral heeft jaren geleden al het nodige onderzoek gedaan naar de adoptie van technologie in het onderwijs met als conclusie dat de aard van dat gebruik echter nog vooral vervangend of aanvullend binnen meer traditionele onderwijsactiviteiten blijkt.  Zij weet deze teleurstellende vorm van substitutie aan

een gebrek aan visie op leren met ict op alle niveaus in de onderwijsorganisatie, een tekort aan kennis en inzicht over de wijze waarop ict leerprocessen optimaal kan ondersteunen en de veelal beheersmatige, technologisch geörienteerde innovatiestrategieën die worden gehanteerd.

Te vaak wordt er mijns inziens daarnaast gesuggereerd dat docenten drempelvrees zouden hebben of zich als ‘ digital immigrant’  nu eenmaal moeizaam vertrouwd maken met nieuwe technologie. Veel van deze belemmeringen zijn toch met gerichte  scholing en coaching te ondervangen!? En dan bedoel ik natuurlijk geen digitaal onderwijsrijbewijs, maar zo’n prachtig initiatief als EPICT (de European Pedagogical ICT Licence) waar in Nederland helaas geen enkele aandacht voor bestaat. 

Ik denk dat er bij sommige docenten ook terecht de vraag de rijst of technologie wel een meerwaarde heeft als het gaat om het onderwijsredement. Er zijn veel onderzoeken die daar positief maar evenveel onderzoeken die daar negatief op antwoorden. Dus waar moet je dan van uit gaan? Er zijn scholen of collega’s die allerlei internetzaken als Hyves e.d. liever geblokkeerd zien. Er zijn inspecteurs die afstandsonderwijs maar moeilijk kunnen plaatsen als het gaat om de verantwoording van onderwijstijd (de beruchte 850-urennorm). Er zijn uitgeverijen die afwachtend zijn met de productie van content. Er zijn omgevingen die niet bepaald vriendelijk in gebruik zijn. Er zijn voldoende studenten voor wie ‘user control’ inderdaad een beetje te veel gevraagd is.

En zo kan ik nog wel even door gaan. Wellicht zijn dit redenen waarom de invoering van moderne technologie als langzaam, omzichtig en bedachtzaam betiteld zou kunnen worden.

In het tweede bericht van Good is de centrale vraag er een van alle tijden, namelijk: How To Prepare You For A Meaningful Life? Een switch van de technologie als leer- dan wel instructiemiddel naar de essentie van onderwijs. Opnieuw wordt er gebruik gemaakt van een serie persoonlijke video-boodschappen om de boodschap te illustreren dat onderwijs meer is dan een ‘a static and pre-defined curriculum of topics that is one and the same for everyone’. Dat levert herkenbare uitspraken op als onderwijs is ‘a great socialization device’ (Jay Cross), ‘whatever it is, follow it’ (Downes over motivatie en persoonlijke doelen), ‘learning to learn’ (Gerd Leonhard). ‘being properly connected to other people’ (George Siemens):

Be relentlessly curious, ask questions all the time, join in your exploration with others, be aware that everything flows, nothing is for certain, it’s all in flux. (Jay Cross)

Weinig typerende uitspraken als het gaat om de inzet van technologie, zeer typerende en herkenbare uitspraken als het gaat om het onderwijs van de toekomst.

Nee, volgens mij functioneert ons onderwijssysteem nog steeds goed als ik kijk naar de boodschappen uit het tweede bericht. Maar een beetje meer aandacht voor digitale didactiek en de mogelijkheden van sociale software zou wel mogen.