Standaardisering van examens
In competentiegerichte examinering is geen plaats voor een gestandaardiseerd examen voor Nederlands en moderne vreemde talen.
Dit is de stelling in het laatste nummer van Toetsvisie, een uitgave van Cito.
Twee collega’s uit het veld hebben vervolgens hun standpunt ingenomen en uiteengezet. Als je dan leest wat aan het standpunt van beiden ten grondslag ligt …. Tja, geen wonder dat de standpunten zo’n beetje tegenover elkaar staan.
Opponent 1 (Jan Harm Vos | Expert onderwijs en examinering,
Rijn IJssel Vakschool Wageningen) maakt het terechte onderscheid tussen examenstandaarden in de zin van (beheersings)criteria en het examen als product/toets.
Standaardisering van examens is iets anders dan centrale
uniforme examens.
Hij is het daarom met de stelling eens; maar … hij is niet tegen standaardcriteria. Volgens Vos dient daarnaast toch vooral de nadruk te blijven liggen op de beheersing van beroepscompetenties en in mindere mate op de meer funderende competenties als Nederlands, Rekenen-Wiskunde, de Moderene Vreemde Talen. Ik geef hem in beide opzichten gelijk.
Opponent 2 (Joke de Jonge | Stafmedewerker Onderwijs en Kwaliteitszorg Noorderpoortcollege) is het niet met de stelling eens. Zij steekt bij haar argumentatie echter van wal in termen van normen en niveaus.
Waarom zouden er geen normen gesteld kunnen of mogen worden aan het niveau van een toekomstig beroepsbeoefenaar?
Een interessante vraag die echter niets met de stelling te maken heeft. Daarmee doelt De Jonge dus eigenlijk op de nuancering die Vos aanbrangt. Want ook Vos is vóór gestandaardiseerde criteria. Maar dat is helaas geen reactie op de stelling. De redenatie van De Jonge eindigt uiteindelijk bij landelijke methoden en examens.
Net zoals momenteel landelijk allerlei methoden ontwikkeld worden voor niveau 1 t/m 4 om een taal te leren, zouden volgens mij ook landelijke examens ontwikkeld kunnen worden om het taalniveau te toetsen.
Kijkend naar de stelling en de reacties bekruipt me het gevoel dat niet direct duidelijk wordt wat met “een gestandaardiseerd examen” wordt bedoeld. Gaat het om de de beheersingsniveaus; de beheersingscriteria; de toetscriteria; de toets- of examenvorm of zelfs het gehele examenproces. En als experts uit het veld al zo snel langs elkaar praten …
De landelijke discussie die momenteel speelt over standaarden t.a.v. examens wordt mijns inziens door dezelfde onduidelijkheid vertroebeld. Wat dat voor de uitkomsten van die discussie en voor het CGO inhoudt, zal de tijd uitwijzen.